24 marca 2025 r. w Gminie Zaręby Kościelne oddano hołd Polakom, którzy ratowali Żydów pod okupacją niemiecką.
Dnia 24 marca 2025 r. pod tablicą pamiątkową znajdującą się w Skłodach-Piotrowicach w gminie Zaręby Kościelne odbyła się uroczystość upamiętniająca Aleksandrę i Hieronima Skłodowskich, którzy zostali zamordowani w 1944 roku przez niemiecką władzę w okupowanej Polsce, za pomoc okazaną Żydom. Ta pomoc karana była śmiercią – matka i jej syn zginęli za okazane człowieczeństwo ludziom skazanych na zagładę przez Niemców.
Szczegóły bestialskiego mordu są znane z relacji świadków, między innymi trzynastoletniego wówczas Leonarda (syna). Mieszkająca w Skłodach-Piotrowicach rodzina Skłodowskich w czasie niemieckiej okupacji dawała schronienie nieznanym z imienia osobom narodowości żydowskiej. 20 stycznia 1944 roku żandarmi z posterunków w Andrzejewie, Jasienicy i Zarębach Kościelnych obstawili zabudowania gospodarstwa. W tym czasie oprócz Hieronima Skłodowskiego w domu przebywały także jego matka Aleksandra, siostra Apolonia i żona Amelia wraz z pięciorgiem dzieci: Leonardem, Ireną, Natalią, Cecylią i Włodzimierzem. Po obstawieniu dróg ucieczki niemieccy żandarmi kazali wszystkim domownikom wyjść na podwórko i stanąć pod ścianą.
W domu pozostała jedynie przykuta do łóżka 82-letnia Aleksandra Skłodowska. Hieronim Skłodowski mimo bicia nie przyznawał się do ukrywania Żydów. Na polecenie żandarmów przeszukano stodołę, gdzie po przerzuceniu zboża odnaleziono zamaskowaną kryjówkę. W momencie rewizji była opuszczona. Po odkryciu dowodów „zbrodni” Hieronim Skłodowski został wyprowadzony za stodołę i po upływie kilkunastu minut rozstrzelany. Rodzinie kazano wsiadać na podstawione furmanki i odwieziono do aresztu w Jasienicy. Po wywiezieniu rodziny jeden z żandarmów zamordował leżącą w łóżku Aleksandrę Skłodowską. Zwłoki matki i syna kazano zakopać w pobliżu zabudowań. Rodzina Skłodowskich po zwolnieniu z aresztu miała zakaz powrotu do zarekwirowanego domu i do końca okupacji mieszkała w sąsiednich Skłodach Średnich.
W obchodach 24 marca 2025 r. wzięli udział: wójt gminy Zaręby Kościelne Urszula Wołosiewicz, sekretarz gminy Dorota Subda, wicestarosta ostrowski Bartłomiej Pieńkowski, dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Zarębach Kościelnych Jolanta Porucznik wraz z nauczycielami i młodzieżą, dyrektor Biblioteki Publicznej Gminy Zaręby Kościelne Bogumiła Knajp, kierownik Centrum Aktywności Kulturalnej w Zarębach Kościelnych Elwira Krupa wraz z pracownikami.
Spotkanie rozpoczęło się od przemówienia kierownik Centrum Aktywności Kulturalnej Elwiry Krupy, w którym przypomniała historię rodziny Skłodowskich i przedstawiła cele projektu Zawołani po imieniu. Później głos zabrali wójt gminy Zaręby Kościelne Urszula Wołosiewicz i wicestarosta ostrowski Bartłomiej Pieńkowski, podkreślając ważność uroczystości. Po przemówieniach złożono kwiaty i zapalono znicze.
W ramach projektu Zawołani po imieniu Instytut Pileckiego wydobywa z niepamięci historie Polaków, którzy jak bohaterowie z gminy Zaręby Kościelne, za uratowanie Żydów zapłacili życiem własnym i swoich najbliższych.
/oprac. KW, info UG/
