17 września 2022 r. przy pomniku Gloria Victis w Wyszkowie mieszkańcy Wyszkowa przypomnieli haniebną datę 17 września 1939 r.,
kiedy to 83 lata temu Sowieci napadli na Polskę od strony wschodniej po wcześniejszym najeździe Niemców 1 września 1939 r. z zachodu.
Przypominanie napaści i porozumień dwóch agresorów Niemiec i Rosji jest naszym obowiązkiem. Celem było zniszczenie i podzielenie między siebie naszej Ojczyzny Polski, co agresorzy przypieczętowali 28 września 1939, traktatem zawartym między Rzeszą Niemiecką i ZSRR podpisanym w Moskwie o podziale polskich ziem i zobowiązali się do wspólnego tłumienia polskich działań niepodległościowych.
Organizatorami obchodów byli przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości Wyszków. Uroczystość odbyła się 17 września br. na skwerze przy rondzie ulic Sowińskiego i Pułtuskiej w Wyszkowie. Po pomnikiem Gloria Victis zebrali się przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości i środowisk patriotycznych. Po Hymnie Państwowym uroczystość rozpoczął Adam Lutkowski – prezes Fundacji Wielka Polska, który przywitał zebranych: delegację Prawa i Sprawiedliwości Wyszków, delegację z gminy Brańszczyk radnych na czele z przewodniczącą Ewą Wielgolaską, delegację Związku Piłsudczyków RP Okręg Nadbużański w Wyszkowie z prezesem płk zw. Sylwestrem Raniszewskim, delegację mieszkanek Ukrainy oraz miejscowych przedstawicieli naszej społeczności m.in. radnego, byłego działacza Solidarności Marka Tautera. Następnie głos zabrał Waldemar Sobczak – przewodniczący Zarządu Powiatowego Prawa i Sprawiedliwości przypominając fakty związane z napaścią sowiecką na Polskę oraz rys historyczny wydarzeń z września 1939 r.:
„Szanowni Państwo! Spotykamy się dziś w dniu szczególnym, 17 września 2022 r. na uroczystości upamiętniającej rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę. Dokładnie 83 lata temu,
17 września 1939 r., o godz. 6.00 rano łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej. Agresji dokonało około 1 miliona żołnierzy, wspartych przez 4.7 tys. czołgów i 3.3 tys. samolotów. Było to prawie dwa razy więcej niż potencjał Wermachtu, który atakował Polskę 1 września 1939 r. Niczym niesprowokowana agresja ZSRR, realizowała ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, które dotyczyły rozbioru terytoriów lub rozporządzenia niepodległością Polski oraz innych suwerennych państw w Europie Środkowo Wschodniej. Wojska sowieckie przekroczyły wschodnią granicę Polski na całej jej długości bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny. Atak ten stanowił złamanie polsko – sowieckiego układu o nieagresji z 1932 r., a także innych porozumień zawartych przez rządy obu państw, co władze ZSRR tłumaczyły rzekomą likwidacją państwa polskiego i nieistnieniem jego najwyższych władz. Armia Czerwona napotkała opór ze strony Wojska Polskiego oraz Korpusu Ochrony Pogranicza, chociaż dyrektywą naczelnego wodza zalecono żołnierzom unikanie walki i wycofywanie się w kierunku Węgier i Rumunii, z wyjątkiem sytuacji bezpośredniego natarcia i prób rozbrojenia przez czerwonoarmistów. Żołnierze Armii Czerwonej do końca września 1939 zajęli tereny wschodniej II Rzeczypospolitej. Późniejsze lata sowieckiej okupacji w czasie II wojny światowej były dla Polaków czasem prześladowań. Obywateli II Rzeczypospolitej zmuszono do przyjęcia obywatelstwa radzieckiego. Deportacje w głąb ZSRR objęły setki tysięcy Polaków mieszkających na ziemiach zajętych przez Armię Czerwoną. Ich celem była zmiana struktury społecznej wschodnich ziem II Rzeczypospolitej przy jednoczesnym pozyskaniu taniej siły roboczej. W 1940 roku Sowieci przystąpili do eksterminacji polskich elit – ponad 20 tys. polskich obywateli zostało uśmierconych w masowych rozstrzeliwaniach w Katyniu, Charkowie i Twerze. Jednym ze skutków sowieckiej agresji było wzięcie do niewoli 250 tys. żołnierzy, w tym około 18 tysięcy oficerów, ok. 7 tysięcy żołnierzy poległo lub zginęło po wzięciu do niewoli, ok. 10 tysięcy było rannych. Jeszcze w czasie trwania walk obronnych, 28 września 1939, Rzesza Niemiecka i ZSRR zawarły kolejne porozumienie wymierzone przeciwko Polsce – Traktat o granicach i przyjaźni. W podpisanym w Moskwie dokumencie sojusznicy dokonali podziału między siebie polskich ziem i zobowiązali się do wspólnego tłumienia polskich działań niepodległościowych. Na mocy porozumienia ZSRR zgodził się na odstąpienie Niemcom wschodniej części Mazowsza i Lubelszczyzny w zamian za zgodę Niemiec na oddanie Litwy do sowieckiej strefy wpływów. Tym samym został przypieczętowany podział Polski oraz podział stref wpływów w państwach bałtyckich. Ocenia się, że w latach 1939-1945 doszło, według różnych źródeł do przymusowego wywiezienia od 550 tysięcy do 1,5 miliona obywateli polskich w głąb ZSRR. 23 września 2009 r. Sejm RP przyjął przez aklamację uchwałę upamiętniającą agresję Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 r. Szanowni Państwo! Dzisiejsza nasza skromna uroczystość, niech będzie wspaniałą lekcją historii i patriotyzmu dla nas wszystkich. Swoją obecnością przy tym symbolicznym pomniku, chcemy oddać hołd wszystkim poległym w walkach z najeźdźcą i pomordowanym w trakcie sowieckiej okupacji. Cześć ich pamięci!”
Kilka słów do zebranych na temat rocznicy powiedział oraz odmówił modlitwę ks. wikary Zbigniew Borowski z parafii pw. św. Wojciecha w Wyszkowie. Zakończeniem uroczystości było złożenie wieńcy i kwiatów oraz zapalenie zniczy upamiętniających tragiczne losy naszej Ojczyzny.
/J.CZ. /
