Prawo i Sprawiedliwość w Wyszkowie oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Obwód „Rajski Ptak” Okręg Warszawa Wschód koło w Wyszkowie, zaprosili mieszkańców do udziału w uroczystości upamiętniającej 82. rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę.
Obchody w dniu 17 września 2021 r. wypadły w ubiegły piątek i odbyły się tradycyjnie przy pomniku Gloria Victis na skwerze u zbiegu ulic Pułtuskiej i Sowińskiego w Wyszkowie. Ta skromna uroczystość przy symbolicznym pomniku, jest oddaniem hołdu wszystkim poległym w walkach z najeźdźcą i pomordowanym w trakcie sowieckiej okupacji. Uroczystość była krótka, ale należy podkreślić, że obchody 17 września przypominają prawdę historyczną o najeźdźcy ze wschodu – Rosji Radzieckiej, która uderzyła na Polskę w zbrodniczej koalicji z Niemcami, którzy najazdem na Rzeczypospolitą 1 września 1939 r. rozpoczęli II wojnę światową na ziemiach polskich. Rosja Radziecka później, bo 17 września 1939 r. uderzeniem z drugiej strony dobiła opór zbrojny Polaków.
Uroczystości towarzyszyła Młodzieżowa Orkiestra OSP z Wyszkowa pod przewodnictwem kapelmistrza płk. Franciszka Józefa Bieganowskiego i kierowniczki Małgorzaty Karłowicz. Rozpoczęto od odśpiewania Hymnu, a następnie Waldemar Sobczak – przewodniczący Zarządu Powiatowego Prawa i Sprawiedliwości przywitał zgromadzonych: delegacje, poczty sztandarowe: Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwód „Rajski Ptak” i Związku Piłsudczyków w Wyszkowie oraz mieszkańców.
Z przemówieniem podkreślającym wagę uroczystości oraz przypomnieniem faktów historycznych z 17 września 1939 roku wystąpił Waldemar Sobczak – przewodniczący Zarządu Powiatowego Prawa Sprawiedliwości i jednocześnie przewodniczący Rady Powiatu Wyszkowskiego: „Spotykamy się dziś w dniu szczególnym,
17 września 2021 r. na uroczystości upamiętniającej rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę. Dokładnie 82 lata temu, 17 września 1939 r.,
o godz. 6.00 rano łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej. Agresji dokonało około 1 miliona żołnierzy, wspartych przez 4,7 tys. czołgów i 3.3 tys. samolotów. Było to prawie dwa razy więcej niż potencjał Wermachtu, który atakował Polskę 1 września 1939 r. Niczym niesprowokowana agresja ZSRR, realizowała ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, które dotyczyły rozbioru terytoriów lub rozporządzenia niepodległością Polski oraz innych suwerennych państw w Europie Środkowo – Wschodniej.
Wojska sowieckie przekroczyły wschodnią granicę Polski na całej jej długości bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny. Atak ten stanowił złamanie polsko – sowieckiego układu o nieagresji z 1932 r., a także innych porozumień zawartych przez rządy obu państw, co władze ZSRR tłumaczyły rzekomą likwidacją państwa polskiego i nieistnieniem jego najwyższych władz.
Armia Czerwona napotkała opór ze strony Wojska Polskiego oraz Korpusu Ochrony Pogranicza, chociaż dyrektywą naczelnego wodza zalecono żołnierzom unikanie walki i wycofywanie się w kierunku Węgier i Rumunii, z wyjątkiem sytuacji bezpośredniego natarcia i prób rozbrojenia przez czerwonoarmistów. Żołnierze Armii Czerwonej do końca września 1939 zajęli tereny wschodniej II Rzeczypospolitej.
Późniejsze lata sowieckiej okupacji w czasie
II wojny światowej były dla Polaków czasem prześladowań. Obywateli II Rzeczypospolitej zmuszono do przyjęcia obywatelstwa radzieckiego. Deportacje w głąb ZSRR objęły setki tysięcy Polaków mieszkających na ziemiach zajętych przez Armię Czerwoną. Ich celem była zmiana struktury społecznej wschodnich ziem II Rzeczypospolitej przy jednoczesnym pozyskaniu taniej siły roboczej. W 1940 roku Sowieci przystąpili do eksterminacji polskich elit – ponad
20 tys. polskich obywateli zostało uśmierconych w masowych rozstrzeliwaniach w Katyniu, Charkowie i Twerze.
Jednym ze skutków sowieckiej agresji było wzięcie do niewoli 250 tys. żołnierzy, w tym około
18 tysięcy oficerów, ok. 7 tysięcy żołnierzy poległo lub zginęło po wzięciu do niewoli, ok. 10 tysięcy było rannych.
Jeszcze w czasie trwania walk obronnych,
28 września 1939, Rzesza Niemiecka i ZSRR zawarły kolejne porozumienie wymierzone przeciwko Polsce – Traktat o granicach i przyjaźni. W podpisanym w Moskwie dokumencie sojusznicy dokonali podziału między siebie polskich ziem i zobowiązali się do wspólnego tłumienia polskich działań niepodległościowych. Na mocy porozumienia ZSRR zgodził się na odstąpienie Niemcom wschodniej części Mazowsza i Lubelszczyzny w zamian za zgodę Niemiec na oddanie Litwy do sowieckiej strefy wpływów. Tym samym został przypieczętowany podział Polski oraz podział stref wpływów w państwach bałtyckich. Ocenia się, że w latach 1939-1945 doszło, według różnych źródeł do przymusowego wywiezienia od
550 tysięcy do 1,5 miliona obywateli polskich w głąb ZSRR.
23 września 2009 r. Sejm RP przyjął przez aklamację uchwałę upamiętniającą agresję Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 r. Szanowni Państwo!
Dzisiejsza nasza skromna uroczystość, niech będzie wspaniałą lekcją historii i patriotyzmu dla nas wszystkich. Swoją obecnością przy tym symbolicznym pomniku, chcemy oddać hołd wszystkim poległym w walkach z najeźdźcą i pomordowanym w trakcie sowieckiej okupacji.
Cześć ich pamięci!”.
Modlitwę poprowadził ks. kanonik Roman Karaś – proboszcz parafii pw. św. Wojciecha w Wyszkowie.
Pod pomnikiem w uroczystości udział wzięli: przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Warszawa Wschód, przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwód „Rajski Ptak” koło w Wyszkowie, przedstawiciele Powiatu Wyszkowskiego na czele ze starostą wyszkowskim Jerzym Żukowskim i czł. Zarządu Powiatu Teresą Czajkowską, Zarząd Powiatowy PiS w Wyszkowie reprezentowany przez przewodniczącego Waldemara Sobczaka, sekretarz Iwonę Wyszyńską oraz przewodniczącego Gminnego PiS Eugeniusza Zarembę, radni Rady Powiatu PiS m.in.: Ewa Bartosiewicz, Justyna Garbarczyk, sympatycy i członkowie PiS.
Delegacje złożyły kwiaty, wieńce oraz znicze pod pomnikiem Gloria Victis. Następnie odśpiewano „Rotę” przy udziale Orkiestry, a prowadzący uroczystość Waldemar Sobczak podziękował wszystkim za udział w uroczystości.
/J.Cz./
