Z inicjatywy Dyrektora Miejskiego i Gminnego Ośrodka Kultury w Łochowie – Artura Lisa, w połowie grudnia br. miały miejsce prace związane z poszukiwaniem zabytków z okresu Powstania Styczniowego.
Obraz „Stacja” wykonał rysownik Mazowsza Piotr Karsznia.
Bazując na informacjach uzyskanych od mieszkańców Łochowa oraz notach historycznych, MiGOK rozpoczął aktywne przygotowania do przeprowadzenia badań w celu odkrycia tego kawałka historii. Po uzyskaniu odpowiedniej zgody od Nadleśnictwa w Łochowie oraz Konserwatora Zabytków delegatura w Siedlcach, wraz grupą poszukiwawczą ze Stowarzyszenia „Wizna 1939” rozpoczęto prace poszukiwawcze.
„Największa skarbnicą wiedzy są opowieści domu rodzinnego i to w każdym domu jest jakaś historia, jest jakiś temat, jest coś co się w kółko opowiada z pokolenia na pokolenie. Na tym przykładzie mamy te poszukiwania, najstarsi mieszkańcy (…) wskazali to miejsce. Z perspektywy czasu przynosili do niego (Dyrektora MiGOK) różnego rodzaju znaleziska z tych terenów i myślę, że (..) ten przekaz z domu rodzinnego, historie opowiadane z dziada pradziada, to bardzo ważna część historii, naszej historii.” – rysownik, ilustrator historii Mazowsza Piotr Karsznia.
Podczas poszukiwań znaleziono m.in. rosyjskie kule, które zdaniem Adama Sikorskiego z programu telewizyjnego „Było nie minęło”, mogą świadczyć o pościgu powstańców, którzy zmuszeni byli do odwrotu od strony dworca kolejowego w Łochowie. Pan Adam wraz ekipą filmową TVP był obecny podczas poszukiwań zabytków, relację z tego wydarzenia można zobaczyć w telewizji w ramach realizowanego przez niego programu.
,,Okazuje się, że tu są jakieś artefakty, ci państwo(Stowarzyszenie Wizna 1939) znajdują kule z powstania styczniowego, podkówki czy guziki i jest to pewien pierwszy etap naszych badań, które są niezmiernym dziedzictwem naszej lokalnej kultury, ponieważ tych samych potyczek dużo nie mamy, a nagle okazuje się, że tu mamy ważne miejsce, które będzie wpisane w dzieje naszego miasta.”- Mówi dyrektor MiGOK w Łochowie Artur Lis.
Źródła historyczne wskazują na aktywność powstańców na terenach Łochowa w dniach 23-27 Stycznia 1863. W tym okresie zatrzymano w okolicach mostu na Liwcu pociąg, w którym jechali żołnierze i oficerowie rosyjscy. Powstańcy na czele z Ignacym Mystkowskim rozbroili pojazd, zmusili moskali do ucieczki i zajęli stację kolejową. Zrealizowane teraz poszukiwania zabytków wskazują na ślady potyczki.
Dzięki niskiej temperaturze podczas Powstania Styczniowego, takie znaleziska jak kule, sprzączki, guziki czy podkówki zachowały się w dobrym i licznym stanie. 22 Stycznia tego roku mija 158 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego.
Relację z poszukiwania można oglądać w TVP w programie „Było nie minęło”, a także na stronie migok.pl – gdzie zamieszczony został materiał zrealizowany przez Ośrodek Kultury w Łochowie. Inspirując się historią odkrywaną podczas prac poszukiwawczych, Piotr Karsznia stworzył specjalną grafikę dedykowaną temu wydarzeniu.
/Autor tekstu:
Artur Zieliński/
