155 lat temu, w ramach działań pacyfikujących Powstanie Styczniowe w Puszczy Białej, miała miejsce operacja taktyczna polegająca na wytrzebieniu z roślinności długiego na kilkanaście kilometrów pasa lasu, czego pozostałością jest dziś tzw. „Linia Powstańców”.
Jednym z akcentów wpisujących się w powstańczą tematykę jest zainicjowany przez stowarzyszenie Pepisko projekt, którego celem jest przywrócenie świadomości społecznej faktu istnienia tzw. „Linii Powstańców”, czyli pozostałości po długiej na kilkanaście kilometrów leśnej przecince, dokonanej w 1864 r. przez wojsko carskie w celu ostatecznej likwidacji powstańczej partyzantki w Puszczy Białej.
Obszar Puszczy Białej był jednym z większych zgrupowań partyzantki w Królestwie Polskim. To tu zachowała się unikatowa w skali kraju pamiątka z tamtego okresu zapamiętana przez leśników, okolicznych mieszkańców, a także promowana przezkrajoznawców PTTK jako „Linia Powstańców”, funkcjonująca dziś jako droga oddziałowa Lasów Państwowych Nadleśnictwa Wyszków.
Celem przecinki, czyli prostej, szerokiej drogi powstałej na skutek wycięcia drzew i krzewów w lesie, było utrudnienie działań operacyjnych powstańczej partyzantce, a w efekcie jej całkowitej likwidacji. Wzdłuż drogi, co kilkaset metrów, rozstawiony był rosyjski patrol, co kilka kilometrów większe zgrupowanie. Linia wyglądała jak granica, przez którą ciężko się było przedrzeć niezauważonym. Wielu powstańców styczniowych właśnie tam zostało pojmanych lub zabitych, pochowanych później w ziemnej mogile usytuowanej na zachodnim krańcu „Linii”, przy drodze do wsi Ochudno.
W związku z przypadającą właśnie 155. rocznicą powstania „Linii Powstańców”, Stowarzyszenie Pepisko zwróciło się do członkini Prawa i Sprawiedliwości Anny Król która to osobiście zaangażowała się w tę wyjątkową inicjatywę pozyskując dla jej realizacji przychylność ministra środowiska Henryka Kowalczyka, dyrektora Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w tym nadleśniczego Nadleśnictwa Lasów Państwowych Wyszków Waldemara Wańczyka, z propozycją stworzenia przy dawnej przecince historycznej ścieżki dydaktycznej, poświęconej Powstaniu Styczniowemu w Puszczy Białej.
Pomysł zyskał aprobatę właściwego lasom ministra środowiska Henryka Kowalczyka, który objął tę inicjatywę osobistym patronatem. Swoje poparcie patronatem, wyraził również prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego Jacek Potocki.
Finalizacja przedsięwzięcia zaplanowana jest w sobotę 18 maja. Wówczas to oddany do użytku zostanie punkt centralny ścieżki składający się z zadaszonego miejsca odpoczynku, czterech tablic z treścią poświęconą Powstaniu Styczniowemu w Puszczy Białej, parkingiem. Ważnym elementem całości będzie poświęcona powstańcom, z inicjatywy Związku Piłsudczyków RP Okręg Nadbużański, drewniana kapliczka.
Oddanie produktu turystycznego „Linia Powstańców 1863” u progu rozpoczynającego się w maju letniego sezonu turystycznego, stanowić będzie atrakcyjną ofertę skierowaną do młodzieży szkolnej, aktywnych i ciekawych lokalnej historii mieszkańców, turystów i krajoznawców.
/Oprac. Anna Ewa Król/
