W niedzielę, 19 listopada 2017 r. w Księżykach (gmina Strachówka), z okazji 650. rocznicy nadania pierwszego przywileju polskim Ormianom został odsłonięty pomnik poświęcony królowi Kazimierzowi III.
W 650. rocznicę nadania Ormianom przez Króla Kazimierza III Wielkiego przywilejów zatwierdzających ich odrębność religijną, samorządową i sądowniczą w gminie Strachówka odsłonięto pomnik, którego fundatorem był Ashot Arakelyan wraz z małżonką Gainą – Ormianinie od 25 lat mieszkający w Polsce. Organizatorami uroczystości byli: starosta wołomiński Kazimierz Rakowski, wójt Strachówki Piotr Orzechowski przy współpracy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, a patronat objęli m.in.: Abp Henryk Hoser – Biskup Diecezji Warszawsko – Praskiej, Marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski, Ambasador Republiki Armenii Edgar Gazaryan oraz Foundation Armenian.
W tym wyjątkowym wydarzeniu uczestniczyli znakomici goście: biskup Romuald Kamiński, przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Tadeusz Deszkiewicz, Ambasador Armenii w Polsce Edgar Gazaryan z rodziną, przedstawiciel Ministra Diaspory Republiki Armenii Grigor Arszakyan (Kierownik Departamentu Badań i Repatriacji w Ministerstwie Diaspory w Armenii), przedstawiciel Ormian przy Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych RP Edward Mier-Jędrzejowicz, wicemarszałek Sejmu RP Stanisław Tyszka, senator RP Jan Żaryn, duszpasterz Ormian ks. prof. Józef Naumowicz, wicemarszałek Województwa Mazowieckiego Janina Ewa Orzełowska, starosta wołomiński Kazimierz Rakowski, przewodniczący Konwentu Powiatów Województwa Mazowieckiego i starosta węgrowski Krzysztof Fedorczyk, przewodniczący Rady Powiatu Wołomińskiego Janusz Werczyński, wicestarosta wołomiński Adam Łossan, wiceprzewodniczący Rady Powiatu Wołomińskiego Jerzy Mikulski i Halina Bonecka, członek Zarządu Powiatu Wołomińskiego Karol Małolepszy, radni powiatowi, sekretarz Powiatu Wołomińskiego Aneta Piotrowska, burmistrz Tłuszcza Paweł Bednarczyk, burmistrz Miasta Marki Jacek Orych, wiceburmistrz Wołomina Edyta Zbieć, wójt Gminy Strachówka Piotr Orzechowski, wójt gminy Jadów Dariusz Kokoszka, wójt gminy Poświętne Jan Cymerman, wójt gminy Stanisławów Adam Sulewski, prezes Zarządu Fundacji Ormiańskiej w Warszawie Maciej Bohosiewicz, przewodniczący Wspólnoty Samorządowej Województwa Mazowieckiego Konrad Rytel i przewodniczący Wspólnoty Samorządowej Powiatu Wołomińskiego Adam Kopczyński wraz z członkami Wspólnoty, sołtysi z gminy Strachówka, przedstawiciele policji i straży pożarnej, dyrektor Maria Łopuska wraz z młodzieżą Liceum Ogólnokształcącego im. Bitwy Warszawskiej 1920r. w Urlach, dyrektor Zespołu Szkół w Strachówce Grażyna Kapaon wraz z przedstawicielami społeczności szkolnej, mieszkańcy gminy Strachówka i powiatu wołomińskiego.
Tą ważną w dziejach relacji polsko-ormiańskich uroczystość rozpoczęła Msza św. celebrowana w kościele parafialnym w Strachówce przez biskupa koadiutora diecezji warszawsko-praskiej Romualda Kamińskiego. Mszę koncelebrował także duszpasterz Ormian ks. prof. Józef Naumowicz (UKSW w Warszawie) wraz z duchownym obrządku ormiańskiego oraz z księżmi z dekanatu jadowskiego. Następnie po uroczystym podpisaniu aktu erekcyjnego, który następnie umieszczono w specjalnej tubie (z prasą i monetami będącymi w obiegu w tym ważnym dniu) i wmurowano w podstawę pomnika – daru wdzięczności polskich Ormian królowi Kazimierzowi III Wielkiemu. Obelisk w kształcie chaczkaru został wykonany z ormiańskiego białego trawertynu z żółtymi uwarstwieniami, a jego projekt wykonał Eduard Mowsisyan z Armenii. Starosta wołomiński Kazimierz Rakowski wspólnie z ambasadorem Armenii w Polsce Edgarem Gazaryanem i zaproszonymi gośćmi odsłonili pomnik poświęcony królowi Kazimierzowi III Wielkiemu w 650. rocznicę. Następnie został odczytany list okolicznościowy od prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, który odczytał Tadeusz Deszkiewicz – doradca prezydenta. Przemówienia wygłosili również starosta Kazimierz Rakowski i ambasador Edgar Gazarjan. Zaproszeni goście złożyli pod pomnikiem wiązanki kwiatów, aby w ten sposób podkreślić wagę wydarzenia i uczcić ten wyjątkowy gest pamięci i szacunku.
Trzecia część uroczystości odbyła się w Zespole Szkół w Strachówce, gdzie zebranych powitał wójt gminy Strachówka Piotr Orzechowski. Głos zabrał również senator i historyk Jan Żaryn. Podziękowano fundatorom pomnika małżeństwu Gaina i Ashot Arakelyan, a na ręce starosty wołomińskiego Kazimierza Rakowskiego wręczono pamiątkowe dary przez ormiańskich gości. Wyjątkowym przeżyciem kulturalnym okazały się występy zespołu ormiańskiego MUSALER i polskiego Ludowego Zespołu Artystycznego PROMNI z SGGW w Warszawie. Oczarowana występami artystów publiczność została następnie zaproszona na degustację pysznych dań kuchni ormiańskiej i polskiej.
W uroczystości odsłonięcia pomnika króla Kazimierza Wielkiego w Strachówce udział wzięli uczniowie mundurowego Liceum Ogólnokształcącego im. Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Urlach. Młodzież pełniła wartę przy pomniku, pomagała w ceremonii składania wiązanek oraz wystawiła poczet sztandarowy szkoły.
/oprac. J.Cz./
