W ubiegłą środę, 25 października w Urzędzie Miejskim w Wołominie, odbyło się spotkanie poświęcone dalszej współpracy międzygminnej w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Obszaru Metropolitalnego Warszawy. Po raz pierwszy, do udziału w rozmowach zaproszono przedstawicieli wszystkich dwunastu gmin powiatu wołomińskiego!
Warto przypomnieć, że już 1 stycznia 2018 r. wejdzie w życie Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/2066 z dnia 21 XI 2016r. wprowadzające podział województwa mazowieckiego na dwie jednostki statystyczne poziomu NUTS2.
Tym samym, w obrębie Mazowsza wydzielony zostanie NUTS „warszawski, stołeczny”, w którego składzie znajdzie się aż 70 gmin (miasto stołeczne Warszawa wraz z 9 powiatami ościennymi, w tym cały powiat wołomiński). Podział ten, będzie podstawą wdrażania funduszy europejskich w perspektywie finansowej od 2020 roku.
Zwiększający się Obszar Metropolitalny Warszawy, który od nowego roku będzie liczył już nie czterdzieści ale siedemdziesiąt gmin, stwarza nowe możliwości i szanse rozwoju dla samorządów, które dotychczas nie były nim objęte. Przypomnijmy, że na dzień dzisiejszy środki inwestycyjne w ramach ZIT Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego mogło pozyskiwać tylko sześć gmin powiatu wołomińskiego. Podczas, gdy kolejnych sześć, tj.: Tłuszcz, Dąbrówka, Klembów, Jadów, Poświętne i Strachówka pozostawało poza granicami stołecznej metropolii. Nowy podział statystyczny Mazowsza sprawia, że od nowego roku wszystkie gminy powiatu wołomińskiego będą mogły zostać objęte współpracą w ramach stołecznego programu ZIT.
Oczywiście, nowe możliwości wymagają sprawnego wypracowania nowych mechanizmów współpracy, na czym szczególnie zależy Warszawie i samorządom już korzystającym z ZIT, aby cały rozszerzony Obszar Metropolitalny mógł być przygotowany do ubiegania się o środki unijne z nowej perspektywy 2020+. Dlatego też, podczas ubiegłośrodowego spotkania z udziałem burmistrz Wołomina Elżbiety Radwan oraz wiceprezydenta Warszawy Michała Olszewskiego, przedstawione zostały szczegóły dotychczasowego funkcjonowania mechanizmu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, przedstawiono założenia Strategii Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy do roku 2030, a także nakreślono wstępny schemat ewentualnej przyszłej współpracy w rozszerzonym gronie. Na wszelkie pytania przedstawicieli gmin powiatu wołomińskiego odpowiadali specjaliści ze stołecznego ratusza, odpowiedzialni za realizację polityki metropolitalnej.
I chociaż celem spotkania nie było jeszcze wypracowanie konkretnych decyzji, (miało ono raczej charakter randki zapoznawczej) to pierwsze, nieoficjalne deklaracje ze strony samorządowców dało się już usłyszeć. To zaś, dobrze rokuje na kolejne rozmowy i pozwala stwierdzić, że inicjatywa podjęta przez burmistrz Elżbietę Radwan i wiceprezydenta Michała Olszewskiego, aby takie spotkanie zorganizować, okazała się pomysłem w pełni trafionym. Nie ulega bowiem wątpliwości, że możliwość dyskusji w szerszym niż dotychczas gronie, wniosła dodatkową wartość i nowe spojrzenie na kwestię rozwoju metropolii warszawskiej. Miejmy zatem nadzieję, że już wkrótce samorządowcom uda się wypracować wspólną strategię działania od 2020 roku, co będzie miało kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju nie tylko samej Warszawy, ale też wielu gmin naszego regionu.
/R.S. Lewandowski/
Prace, które właśnie rozpoczynamy mają się skupić na tym, co jest najbardziej potrzebne. Musimy mieć plan działania, aby skutecznie pozyskiwać środki unijne
– podkreśla Wiceprezydent M. St. Warszawy Michał Olszewski
Panie Prezydencie, czy dzisiejsze spotkanie w Wołominie można uznać za zaproszenie dla tej połowy gmin powiatu wołomińskiego, która dotąd pozostawała poza mechanizmem ZIT?
Michał Olszewski: Zdecydowanie tak. Przy czym, nieprzypadkowo spotykamy się właśnie Wołominie.
Z jednej strony, miasto jest naturalnym liderem, jako stolica powiatu. Z drugiej to zasługa Pani Burmistrz Elżbiety Radwan, która bardzo nam pomaga, aby dotrzeć do tych wszystkich gmin, które dotąd nie były uwzględniane we współpracy tj.: Strachówka, Klembów, Dąbrówka, Jadów, Poświętne i Tłuszcz.
To są gminy, które mają zupełnie inny charakter od tych, które już mają zawartą z nami umowę o współpracy, a są to przypomnę: Radzymin, Marki, Zielonka, Kobyłka, Ząbki oraz oczywiście Wołomin.
Chodziło nam też o to, aby gminy, które mają niebawem przystąpić do współpracy w ramach tej dużej metropolii 70-gminnej i 9-powiatowej wyposażyć w wiedzę na temat tego, co dotychczas udało nam się wypracować i osiągnąć razem z 39 gminami około warszawskimi.
Naszym największym sukcesem, dzięki bardzo dobrej współpracy i umiejętnemu podziałowi środków jest fakt, że najbardziej efektywnie i najszybciej wydatkowane środki w skali kraju jeżeli chodzi o metropolie, są właśnie w ramach ZIT-u warszawskiego. Dla nas jest to bardzo silny argument do pokazywania, że taka współpraca daje realny elekt. Te efekty będzie widać już w przyszłym roku w postaci m.in.: parkingów P+R, ścieżek i tras rowerowych, usług, które są uruchamiane, nowych zajęć w szkołach, które będą uruchamiane pod kątem kwalifikacji zawodowych itd. Słowem, jest mnóstwo projektów, co do których zgodziliśmy się, że są ważne dla całej metropolii, dlatego są one realizowane efektywnie.
Kolejną rzeczą, która dzisiaj stanowiła przedmiot dyskusji była kwestia formy współpracy i tego, czy utrzymujemy dotychczasową formę, którą wypracowaliśmy razem z gminami w 2014 r., czy ją rozszerzamy. To są na razie pytania otwarte, ale nie ukrywamy, że na przestrzeni miesiąca, dwóch będziemy chcieli w gronie 70 gmin zdecydować i sprecyzować te zagadnienia.
Dlaczego warto robić coś oddolnie, a nie czekać na odgórne mechanizmy? Myślę, że najlepszą rekomendacją jest fakt, że ten mechanizm, który wprowadziliśmy oddolnie jest obecnie najskuteczniejszym mechanizmem w skali całego kraju, więc tak jak powiedziała Pani Burmistrz my nie oczekujemy żadnej zewnętrznej pomocy, jeśli chodzi o mechanizmy metropolitalne, radzimy sobie z rozwiązywaniem problemów na bieżąco, w kontaktach samorządowych. Teraz jest ten moment, w którym trzeba się skupić na sprawach strategicznych. Musimy sobie wyznaczyć kierunek współpracy i w ciągu najbliższych kilku miesięcy zdecydować o tym, co jest strategicznym kierunkiem dla całej metropolii warszawskiej.
Czyli, te cele strategiczne będą dopiero wyznaczane?
Dokładnie tak, aczkolwiek można się domyślać, że będą one zbieżne z tymi, które wyznaczane były dotychczas. Wiadomo, że zapewnienie dla nas wszystkich, jak najlepszej mobilności w obrębie metropolii warszawskiej jest kluczem do rozwoju, dlatego raczej się nie spodziewamy, żeby kwestia transportu miejskiego, transportu publicznego zeszła na drugi plan. Na pewno, istotna będzie kwestia zatrudnienia i przygotowania kadr do potrzeb rynku pracy. Wszak zjawisko migracji zarobkowej w obrębie aglomeracji jest już czymś naturalnym.
Niewątpliwie wyzwaniem dla nas jest to, że dołączają do naszego grona gminy, które mają charakter rolniczy i to jest absolutnie atutem, ale też wymaga zastosowania innych mechanizmów dla tych gmin. Mówiąc wprost, my tutaj nie mamy ambitnego planu, żeby np. w Strachówce jeździły autobusy ZTM-u. Chodzi o to, że mechanizmy muszą być zawsze dostosowane do potrzeb mieszkańców na danym terenie. Dlatego dzisiaj rozmawialiśmy przede wszystkim o budowaniu zasad współpracy, o tym jakie projekty są najważniejsze dla poszczególnych gmin i jaki rodzaj działań chcemy wspólnie podejmować. Zgadzamy się, że cel jest szczytny dlatego, że wszyscy mamy przed sobą jedno zadanie. Mianowicie, jak efektywnie poprawiać jakość życia mieszkańców nie tylko poszczególnych miast i gmin, ale całej metropolii, bo jesteśmy przecież jednym dużym organizmem. I na ten duży organizm mamy szansę pozyskać środki unijne. Lecz, aby je pozyskać trzeba rozpocząć prace odpowiednio wcześniej, żeby mieć gotowy plan działania.
Dobry samorząd jest zawsze pragmatyczny i przygotowany do wyzwań, jakie niesie przyszłość
– podkreśla Burmistrz Wołomina Elżbieta Radwan.
Szykujemy się na nową perspektywę środków unijnych i do tego musimy być świetnie przygotowani, aby w tym wyścigu o dobro naszych mieszkańców być na pierwszym miejscu. Dlatego w mojej ocenie to dzisiejsze spotkanie z Panem Prezydentem i Włodarzami gmin powiatu wołomińskiego było bardzo dobrym i merytorycznym wstępem do takie właśnie działania.
Pan Prezydent przywiózł tutaj fachowców, którzy odpowiadali na wszystkie pytania Przedstawicieli gmin naszego powiatu.
Jest to o tyle dobre, że w tej nadchodzącej perspektywie – rozszerzona z 40 do 70 gmin „Aglomeracja Warszawska 2.0” sprawi, że nasz powiat wołomiński nie będzie podzielony. A tam, gdzie nie ma podziałów tylko jest jedność i wspólne działanie, jest jak wiadomo nie tylko większa energia i siła przebicia, ale też możliwość dogadania się w merytoryczny sposób. Musimy być dobrze przygotowani. Jak już wspomniałam, dobry samorząd to pragmatyka i wspólne dążenie do celów, a w tym wypadku celem są duże pieniądze unijne. Żeby te środki dobrze wydać na podstawowe potrzeby mieszkańców musimy mieć dobrą strategię i zdiagnozowane potrzeby. Dlatego takie spotkania powinny odbywać się częściej, bo 2018 rok to już jest swego rodzaju „deadline” na wypracowanie pewnych mechanizmów i co ważniejsze, dokumentów. Myślę, że dzisiejsze spotkanie to również dowód na to, że do tej pory nasza współpraca z Warszawą, jako liderem w ZIT-ach i sprawach związanych z metropolią układała się bardzo dobrze. A tam gdzie jest dobrze, to nie trzeba niczego burzyć tylko trzeba jeszcze intensywniej współpracować. Cieszę się, że teraz nie tylko Wołomin, ale cały powiat wołomiński może na tym skorzystać.
Każda możliwość pozyskania środków zewnętrznych na realizację inwestycji na terenie gminy jest warta uwagi
– ocenia Burmistrz Tłuszcza Paweł Bednarczyk.
Jako przedstawiciel Gminy Tłuszcz, jestem zainteresowany włączeniem jej w program Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. ZIT będzie programem umożliwiającym pozyskanie dodatkowych środków finansowych wspólnie z partnerami na takie projekty jak: budowa parkingów P&R, komunikację zbiorową, wypoczynek poza miastem i wiele innych. Uważam, że każda możliwość pozyskania środków zewnętrznych na realizację inwestycji na terenie gminy jest warta uwagi.
ZIT może być szansą dla rozwoju gmin wiejskich, pytanie tylko jakie będą warunki współpracy?
–zauważa Wójt Gminy Dąbrówka, Radosław Korzeniewski:
Bardzo się cieszę, ponieważ ZIT-y dają wiele możliwości szczególnie dla gmin wiejskich. Jak wiemy, wcześniej gminy wiejskie na terenie powiatu wołomińskiego nie miały dostępu do funduszy europejskich w ramach ZIT. W tej chwili pojawia się szansa, ja jestem jak najbardziej za przystąpieniem do współpracy. Pytanie tylko, na jakich warunkach miałaby się ona odbywać? Na dzień dzisiejszy jeszcze jest za mało informacji, żebyśmy mogli w pełni mówić o pełnym poparciu, pełnym wejściu w ten projekt, ponieważ odbyło się dopiero pierwsze spotkanie. Mam nadzieję, że więcej konkretnych ustaleń wyniknie z kolejnego spotkania, w którym wg zapowiedzi uczestniczyć mają przewodniczący Rad Gmin. My, jako gmina Dąbrówka jesteśmy, jak najbardziej zainteresowani, tylko czekamy na bardziej szczegółowe informacje.
