W minioną niedzielę, 4 września w Strachówce miały miejsce uroczystości poświęcone pamięci ofiar II wojny światowej. Stowarzyszenie Przyjaciół Strachówki wraz z Księdzem Proboszczem Mieczysławem Jerzakiem we współpracy z Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Instytutem Pamięci Narodowej, Starostwem Wołomińskim, Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, lokalną prasą i radiem oraz dzięki pomocy pp. Doroty i Zbigniewa Kaczorowskich i p. Krzysztofa Kaczorowskiego – fundatorom kamienia, przygotowało uroczystość w 77. rocznicę wybuchu II wojny św.
Podczas uroczystości odsłonięta została tablica upamiętniająca mieszkańców gminy Strachówka i Jadwisina rozstrzelanych 11 września 1939 roku za rzekome posiadanie broni oraz ofiary II wojny światowej. Uroczystość rozpoczęła się od Mszy Swiętej na której ks. Jan Grzybowski powiedział: „Dzisiaj, tutaj w Strachówce, dajemy świadectwo wdzięczności dla wszystkich, którzy kochali Ojczyznę i za nią ginęli. Dali świadectwo polskiej krwi”. Dalsza część uroczystości odbyła się na terenie cmentarza parafialnego, na którym po odegraniu hymnu państwowego oraz powitaniu gości zebrani uczestnicy mieli okazję wysłuchać prelekcji przygotowanej przez p. Marcina Łaszczyńskiego z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Wysłuchany wykład był szansą na głębsze poznanie i zrozumienie wydarzeń związanych z niemieckimi zbrodniami na ludności cywilnej w okresie II wojny światowej. Prelegent zakończył wykład słowami: „Dlatego też dzisiejsza uroczystość odsłonięcia Tablicy Pamięci poświęconej zamordowanym przez Niemców 11 IX 1939 roku mieszkańców jest tak ważna. Ważna nie tylko dla pamięci wspólnoty lokalnej, ale także pamięci w rozumieniu wspólnoty ogólnopolskiej, a nawet międzynarodowej. Nie mogąc bowiem skazać zbrodniarzy wojennych musimy przekazywać pamięć o ofiarach”. Po odczytaniu listu okolicznościowego przesłanego przez Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika na ręce Prezesa Stowarzyszenia P. Krystyny Ołdak oraz przemówieniach obecnych gości, zebrani wysłuchali wzruszającego świadectwa świadka wydarzeń – córki jednego z rozstrzelanych mężczyzn odczytanego przez jej wnuczkę. Poruszający opis dnia 11 września 1939 roku, w którym Niemcy wkroczyli na teren gminy Strachówka jest wyjątkowym świadectwem opisującym przebieg wydarzeń w naszej okolicy. Zgromadzeni usłyszeli: „(…) 11 września staliśmy na podwórku i przyszedł sołtys Łata Stanisław i dwóch żołnierzy polskich. Byli uzbrojeni, mieli broń i była rozmowa, żeby oni poszli: ojciec mój i Rogala, bo tam gdzieś jest rozbity samolot. Mama w czasie rozmowy z Ojcem trzymała brata Tadeusza na rękach i prosiła, żeby Ojciec nigdzie nie chodził: „Stachu, gdzie Ty pójdziesz? Masz przecież dzieci”. Oni wówczas powiedzieli, że to jest rozkaz. Jak oni powiedzieli, że muszą coś iść zrobić, to Mama już się nic nie odezwała. My weszliśmy do domu, a Ojciec już z nami nie wszedł. (…). Tego samego dnia usłyszeliśmy strzały i potem ktoś nam powiedział: „Dzieci, Ojca Wam zabili. (…)”. Po wzruszających wspomnieniach wnuk jednego z rozstrzelanych, w towarzystwie przedstawicieli władz państwowych, samorządowych, Stowarzyszenia Przyjaciół Strachówki, mieszkańców, Rodzin ofiar II wojny św. oraz duchowieństwa odsłonił tablicę pamiątkową, pod którą potem złożono liczne wieńce: od Senatora RP prof. Jana Żaryna (składał radny powiatowy p. Robert Szydlik), posła RP Piotra Uścińskiego (składał radny powiatowy p. Janusz Czarnogórski), Wójta i Rady Gminy Strachówka, KGW ze Strachówki i Równego, OSP z Boruczy i Równego, sołectwa Annopol, sołectwa Strachówka, Klubu Historycznego im. AK z Radzymina, delegacji PiS okręgu Jadów-Strachówka z radnym miasta st. Warszawy p. Cezarym Jurkiewiczem, rodziny Stanisława Gąsiorowskiego, rodziny Aleksandry i Feliksa Tabor oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Strachówki. Delegacje, w obecności kombatanta Bogdana Tońskiego po krótkiej modlitwie, złożyły wieńce również w Annopolu, gdzie znajduje się tablica upamiętniająca rozstrzelanie 22 lutego 1944 roku sześciu mieszkańców Józefowa i Annopola. Uroczystość zakończona została koncertem orkiestry „Darmanista” z Brańszczyka w świetlicy strażackiej w Strachówce.
Dziękujemy wszystkim przybyłym na uroczystość, zwłaszcza pocztom sztandarowym Ochotniczych Straży Pożarnych z Boruczy, Równego i Strachówki (z ich prezesami: dh Henrykiem Sasinem, dh Piotrem Wronką, dh Jackiem Wiśniewskim), pocztom sztandarowym parafii pw. WNMP w Strachówce i Zespołu Szkół im. Rzeczpospolitej Norwidowskiej w Strachówce i ich opiekunom oraz Dyrektorowi pani Grażynie Kapaon. Dziękujemy bardzo serdecznie rodzicom za obecność i zadbanie o udział w uroczystościach dzieci, aby mogły „na żywo” poznawać historię lokalną i ojczystą. Dziękujemy rodzinom ofiar upamiętnionych tablicą: Rodzinie pp. Gąsiorowskich i Gadomskich (córce Czesławie, wnukom i prawnukom St. Gąsiorowskiego z rodzinami), rodzinie Czesława Rogali (p. Teresie Rogala-Kubiak), Rodzinie Józefa Laszczki (p. Mariannie Mauer), rodzinie Aleksandra i Feliksa Tabor i innym rodzinom mającym w swej historii tragiczne karty śmierci bliskich w czasie II wojny św., którzy oddali należny hołd uczestnicząc we Mszy Św. i polecając tragicznie zmarłych w modlitwie. Dziękujemy ks. dziekanowi Bogdanowi Lewińskiemu, ks. Janowi Grzybowskiemu, p. Marcinowi Łaszczyńskiemu, Wójtowi i Radzie Gminy Strachówka, sołtysom, ministrantom, delegacjom Kół Gospodyń Wiejskich z Równego i Strachówki, Scholi, panu organiście, p. Robertowi Szydlikowi i p. Januszowi Czarnogórskiemu za udział i reprezentowanie Rady Powiatu i Parlamentu RP, p. Cezaremu Jurkiewiczowi i p. Piotrowi Borczyńskiemu wraz z delegacją Koła Prawa i Sprawiedliwości okręgu Strachówka – Jadów, Klubowi Historycznemu im. Armii Krajowej z Radzymina z opiekunką p. Gabrielą Oleksy, Orkiestrze Dętej Darmanista pod batutą p. Dariusza Pieńkosa, delegacjom składającym kwiaty, mieszkańcom gminy i okolic oraz Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, IPN-owi, UdsKiOR, Starostwu Wołomińskiemu; prasie: Kurierowi W, Mojej Gazecie Regionalnej, Gazecie Patria, radiu Fama; sołectwom: Strachówka, Annopol, Józefów, patronom: Marszałkowi Województwa Mazowieckiego Adamowi Struzikowi, Wojewodzie Mazowieckiemu, a przede wszystkim Księdzu Proboszczowi Mieczysławowi Jerzakowi za współtworzenie uroczystości. Bardzo serdecznie dziękujemy pp. Kaczorowskim za ufundowanie i prace przy kamieniu.
Wiemy, że Strachówka ma jeszcze wiele nieodkrytych kart historii z okresu II wojny św., bohaterstwa Synów i Córek Tej Ziemi. Stowarzyszenie Przyjaciół Strachówki zaprasza do dzielenia się wiedzą o tych zdarzeniach i mieszkańcach, o których wiedza jeszcze jest zakryta.
Eliza Ołdak i Zarząd Stowarzyszenia Przyjaciół Strachówki
