Obchody napaści Związku Radzieckiego na Polskę były skromnie w bieżącym roku obchodzone w Wyszkowie. 17 września 2020 r. przedstawiciele wyszkowskich władz i mieszkańców upamiętnili dzień napaści na Polskę z dnia 17 września 1939 r., aby dać świadectwo prawdzie i pokazać martyrologię naszego narodu zaatakowanego z dwóch stron 1 września przez Niemców i 17 września przez Rosję.
17 września 1939 roku Armia Czerwona bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny i na podstawie tajnego paktu Ribbentrop-Mołotow, który przed wybuchem II wojny światowej zawarły Niemcy i Rosja, wkroczyła na teren II Rzeczypospolitej, co spowodowało kolejny podział Polski między obu agresorów i przejęcie dużej części kraju przez Związek Radziecki. Już po zakończeniu II wojny światowej za przyzwoleniem państw alianckich ZSRR „wyzwoliło” Polskę, a na ziemi polskiej Rosja utworzyła PRL i na dziesięciolecie Polska znalazła się w obrębie wpływu reżimu komunistycznego. Organizatorami uroczystości w 81. rocznicę agresji ZSRR na Polskę pod pomnikiem Gloria Victis przy ul. Pułtuskiej w Wyszkowie byli: Prawo i Sprawiedliwość w Wyszkowie oraz Światowy Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwód „Rajski Ptak” Okręg Warszawa Wschód. W obchodach udział wzięli m.in.: burmistrz Wyszkowa – Grzegorz Nowosielski, proboszcz parafii św. Wojciecha w Wyszkowie – ks. kanonik Roman Karaś, dyrektor Biura Ministra Cyfryzacji Marka Zagórskiego – Radosław Skrzetuski, radni Rady Powiatu Wyszkowskiego z przewodniczącym Rady Waldemarem Sobczakiem na czele, radni Rady Miejskiej z przewodniczącą Rady Elżbietą Piórkowską na czele, przedstawiciele Związku Piłsudczyków RP, członkowie i sympatycy Prawa i Sprawiedliwości, mieszkańcy miasta. Zebranych powitała Teresa Czajkowska, odśpiewano Hymn Państwowy, a Waldemar Sobczak – przewodniczący struktur powiatowych PiS w Wyszkowie wygłosił okolicznościowe przemówienie, w którym przytoczył fakty historyczne i przybliżył konsekwencje tej napaści Rosji na Polskę: „Spotykamy się dziś w dniu szczególnym, 17 września 2020 r. na uroczystości upamiętniającej rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę. Dokładnie 81 temu, w niedzielę 17 września 1939 r., o godz. 6.00 rano łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej. Agresji dokonało około 1 miliona żołnierzy, wspartych przez 4.7 tys. czołgów i 3.3 tys. samolotów. Było to prawie dwa razy więcej niż potencjał Wermachtu, który atakował Polskę 1 września 1939 r. Niczym niesprowokowana agresja ZSRR, realizowała ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, które dotyczyły rozbioru terytoriów lub rozporządzenia niepodległością Polski oraz innych suwerennych państw w Europie Środkowo -Wschodniej. Wojska sowieckie przekroczyły wschodnią granicę Polski na całej jej długości bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny. Atak ten stanowił złamanie polsko – sowieckiego układu o nieagresji z 1932 r., a także innych porozumień zawartych przez rządy obu państw, co władze ZSRR tłumaczyły rzekomą likwidacją państwa polskiego i nieistnieniem jego najwyższych władz. Armia Czerwona napotkała opór ze strony Wojska Polskiego oraz Korpusu Ochrony Pogranicza, chociaż dyrektywą naczelnego wodza zalecono żołnierzom unikanie walki i wycofywanie się w kierunku Węgier i Rumunii, z wyjątkiem sytuacji bezpośredniego natarcia i prób rozbrojenia przez czerwonoarmistów. Żołnierze Armii Czerwonej do końca września 1939 zajęli tereny wschodniej II Rzeczypospolitej. Późniejsze lata sowieckiej okupacji w czasie II wojny światowej były dla Polaków czasem prześladowań. Obywateli II Rzeczypospolitej zmuszono do przyjęcia obywatelstwa radzieckiego. Deportacje w głąb ZSRR objęły setki tysięcy Polaków mieszkających na ziemiach zajętych przez Armię Czerwoną. Ich celem była zmiana struktury społecznej wschodnich ziem II Rzeczypospolitej przy jednoczesnym pozyskaniu taniej siły roboczej. W 1940 roku Sowieci przystąpili do eksterminacji polskich elit – ponad 20 tys. polskich obywateli zostało uśmierconych w masowych rozstrzeliwaniach w Katyniu, Charkowie i Twerze. Jednym ze skutków sowieckiej agresji było wzięcie do niewoli 250 tys. żołnierzy, w tym około 18 tysięcy oficerów, ok. 7 tysięcy żołnierzy poległo lub zginęło po wzięciu do niewoli, ok. 10 tysięcy było rannych. Sowiecka agresja, była bezpośrednią konsekwencją paktu Ribbentrop-Mołotow, podpisanego w Moskwie 23 sierpnia 1939. Integralną częścią sowiecko-niemieckiego paktu był tajny dodatkowy protokół. Jego drugi punkt, dotyczący bezpośrednio Polski, brzmiał następująco: ,,W wypadku terytorialnych i politycznych przekształceń na terenach należących do Państwa Polskiego granica stref interesów Niemiec i ZSRR przebiegać będzie w przybliżeniu po linii rzek Narwi, Wisły i Sanu…”. Jeszcze w czasie trwania walk obronnych, 28 września 1939 r., Rzesza Niemiecka i ZSRR zawarły kolejne porozumienie wymierzone przeciwko Polsce – Traktat o granicach i przyjaźni. W podpisanym w Moskwie dokumencie sojusznicy dokonali podziału między siebie polskich ziem i zobowiązali się do wspólnego tłumienia polskich działań niepodległościowych. Na mocy porozumienia ZSRR zgodził się na odstąpienie Niemcom wschodniej części Mazowsza i Lubelszczyzny w zamian za zgodę Niemiec na oddanie Litwy do sowieckiej strefy wpływów. Tym samym został przypieczętowany podział Polski oraz podział stref wpływów w państwach bałtyckich. Ocenia się, że w latach 1939-1945 doszło, według różnych źródeł do przymusowego wywiezienia od 550 tysięcy do 1,5 miliona obywateli polskich w głąb ZSRR. 23 września 2009 r. Sejm RP przyjął przez aklamację uchwałę upamiętniającą agresję Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 r.” – zwracał się do zebranych Waldemar Sobczak. Na zakończenie podkreślił: „Swoją obecnością przy tym symbolicznym pomniku, chcemy oddać hołd wszystkim poległym w walkach z najeźdźcą i pomordowanym w trakcie sowieckiej okupacji. Cześć ich pamięci!”.
Modlitwę poprowadził ks. kanonik Roman Karaś. Następnie delegacje: starostwa powiatowego, gminy Wyszków, Prawa i Sprawiedliwości, kombatantów, Związku Piłsudczyków, młodzieży i mieszkańców złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem Gloria Victis.
/J.Cz./