28 sierpnia 2020 r. została odsłonięta tablica poświęcona pamięci Stanisława Zabokrzyckiego Burmistrza Pułtuska w latach 1928-1939 i Honorowego Obywatela miasta od 1934 roku. Inicjatorem upamiętnienia byłego Burmistrza Pułtuska był obecny burmistrz Wojciech Gregorczyk.
Przed sesją Rady Miejskiej w Pułtusku w dniu 28 sierpnia 2020 r., w sali Rady Urzędu Miejskiego odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej postać Burmistrza Pułtuska Stanisława Zabokrzyckiego, który przed stu laty walczył, jako obrońca Ojczyzny w czasie Bitwy Warszawskiej 1920 r., został burmistrzem Pułtuska w 1928 r. i nieprzerwanie był nim do 1939 r. Był również Honorowym Obywatelem Miasta Pułtusk od 1934 roku.
Stanisław Zabokrzycki urodził się 19 marca 1892 r. w Węgrowie w rodzinie lekarza weterynarii Alfonsa Zabokrzyckiego (powstańca styczniowego z 1863 r., zesłanego po klęsce powstania na Sybir) i Józefy z Niewińskich Zabokrzyckiej. Był jednym z dziesięciorga rodzeństwa. Po ukończeniu węgrowskiego gimnazjum zdecydował się na podjęcie pracy urzędniczej. W czasie I wojny światowej stanął do walki w szeregach miejscowej POW (Polskiej Organizacji Wojskowej). 11 listopada 1918 r. uczestniczył w rozbrajaniu żołnierzy niemieckich. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. zaciągnął się na ochotnika do Wojska Polskiego i brał czynny udział w walkach frontowych, m.in. w bitwie pod Radzyminem. W 1921 r. mógł wreszcie wrócić do wcześniejszych planów: rozpoczął pracę w rządowym Komisariacie Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego, a następnie został skierowany na Polesie, gdzie doskonalił swoje umiejętności na posadzie w starostwie w miasteczku Stolin. Na początku 1928 r. zdecydował się na przeprowadzkę do Pułtuska, co miało związek z potrzebą wsparcia działań tutejszych władz powiatowych i miejskich. Pracę rozpoczął w starostwie, ale wkrótce zatrudniono go na etacie zastępcy burmistrza, a następnie, jeszcze w sierpniu tego samego roku, został powołany na stanowisko burmistrza miasta Pułtusk i piastował tę funkcję nieprzerwanie przez ponad 11 lat. Pułtuskiem zarządzał w niezwykle trudnym okresie wielkiego kryzysu ekonomicznego. Burmistrz Zabokrzycki sprawdził się w tym niełatwym czasie, jako dobry gospodarz. Był mądrym, energicznym i powszechnie szanowanym Ojcem Miasta. Miał charyzmę. Przygotowywał i z dużym zapałem realizował programy pomocy społecznej oraz w zakresie robót publicznych. Z jednej strony zabiegał o bezzwrotne zapomogi dla najuboższych rodzin, z drugiej zaś – na wiele różnych sposobów walczył z bezrobociem, rozwijając m.in. nowoczesną infrastrukturę drogową, techniczną i przemysłową, przenosząc jednocześnie jakość życia pułtuskiej wspólnoty na coraz to wyższy poziom. Przy tym troszczył się również o wszechstronny rozwój życia kulturalnego. Dbał o stan zdrowia mieszkańców; tak dla przykładu – ludziom najuboższym zapewnił bezpłatne leczenie. Tuż przed wybuchem II wojny światowej zaangażował się bez reszty w społeczną zbiórkę pieniędzy na FON (Fundusz Obrony Narodowej). Stanisław Zabokrzycki nigdy nie należał do żadnej partii politycznej. Był jedynie członkiem Związku Młodzieży Ludowej. Ideowo sympatyzował jednak z sanacją i BBWR-em (Bezpartyjnym Blokiem Współpracy z Rządem). W czasie II wojny światowej 6 kwietnia 1940 r. wraz z przedstawicielami pułtuskiej inteligencji aresztowany przez Gestapo został przewieziony do hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Działdowie. Ponieważ nie złożył rezygnacji z pełnienia swojego urzędu i nie wyrażał chęci współpracy, jako więzień stał się częścią propagandowej akcji zastraszania i wraz z 42 polskimi patriotami, rozstrzelany przez Niemców podczas masowej egzekucji w Sierpcu w dniu 30 sierpnia 1940 r. 
Był najdłużej urzędującym burmistrzem w 20 – leciu międzywojennym. Data uhonorowania byłego Burmistrza nie jest przypadkowa: w 2020 rok przypada 100 rocznica udziału Stanisława Zabokrzyckiego w wojnie polsko – bolszewickiej oraz 80. rocznica jego śmierci. W tym szczególnym roku jubileuszowym z inicjatywy obecnego burmistrza Miasta Pułtuska Wojciecha Gregorczyka Samorząd Gminy Pułtusk postanowił wyróżnić i upamiętnić postać burmistrza Stanisława Zabokrzyckiego, który był osobą obdarzoną szczególnymi cechami osobowości, człowiekiem wielu talentów i zasług dla Pułtuska.
Symbolicznego odsłonięcia tablicy poświęconej pamięci ostatniego przedwojennego Burmistrza Miasta Pułtuska dokonał pierwszy Burmistrz Pułtuska po odzyskaniu niepodległości już w odrodzonym samorządzie gminnym Zbigniew Wiernicki. „Przypada mi w udziale zaszczyt, graniczący ze wzruszeniem, odsłonięcie tablicy pamiątkowej, która będzie przypominała osobę nietuzinkową, człowieka wielu talentów, człowieka zasłużonego dla Pułtuska i jego mieszkańców. Jestem przekonany, że powinniśmy zawsze pamiętać o osobie Stanisława Zabokrzyckiego, ostatniego burmistrza Pułtuska przed II wojną światową, będącego bohaterem tego wydarzenia” – zwracał się do zebranych Zbigniew Wiernicki burmistrz Pułtuska z lat 1990 – 1992.Podkreślał również zasługi burmistrza Stanisława Zabokrzyckiego i dzielił się swoimi refleksjami na jego temat, a także zwrócił uwagę, że chociaż on sam nie może równać się z 12 latami przedwojennego burmistrza – obaj służyli miastu w trudnych czasach. „On w dobie wielkiego światowego kryzysu, który Polski nie ominął, ja natomiast w czasie przemian ustrojowych, w czasie zarzucenia tak zwanej demokracji ludowej i rozpoczęcia budowy obecnie rozwijającego się samorządu terytorialnego. W okresie mojej pracy w samorządzie szalała inflacja”. Na zakończenie zaś stwierdził: „…wyrażam nadzieję, że pamiątkowa tablica zwracająca uwagę na osobę burmistrza Zabokrzyckiego, będzie pozwalała wszystkim jego następcom na refleksję nad tym, nie, jaki jest ustrój samorządu lub kto rządzi w kraju, lecz nad tym w jaki sposób należy pracować na rzecz miasta i jak służyć jego mieszkańcom…”.
Burmistrz Pułtuska Wojciech Gregorczyk przybliżył w swoim wystąpieniu postać przedwojennego burmistrza i okoliczności, jakie skłoniły go do zainicjowania pomysłu na uhonorowanie burmistrza Stanisława Zabokrzyckiego. Mocno podkreślił, że burmistrz Zabokrzycki został zamordowany, bo nigdy nie podjął współpracy z okupantem: „Umieszczając tablicę, dajemy świadectwo Jego postawy i największej ofiary…. Jestem przekonany, że wyjątkowa postać Burmistrza będzie stanowić wzór odwagi i determinacji i będzie towarzyszyła nam przy podejmowaniu decyzji”. Świadectwem jak bardzo był człowiekiem szanowanym i zasłużonym dla Pułtuska świadczy ważne wydarzenie z tamtych lat. Dnia 25 maja 1934 r. Rada Miejska podjęła jednomyślnie uchwałę o nadaniu burmistrzowi Stanisławowi Zabokrzyckiemu godności Honorowego Obywatela Pułtuska w uznaniu jego szczególnych zasług dla rozwoju Miasta.
Na odsłoniętej tablicy w dniu 28 sierpnia 2020 r. pod wizerunkiem burmistrza Stanisława Zabokrzyckiego umieszczony został taki oto napis:
,,Pamięci Stanisława Zabokrzyckiego burmistrza Pułtuska w latach 1928-1939. Honorowy Obywatel Pułtuska od roku 1934, który nigdy nie złożył w ręce okupanta rezygnacji z pełnionej funkcji. Inicjator programów pomocy społecznej i robót publicznych w latach wielkiego światowego kryzysu ekonomicznego. Opiekun życia kulturalnego w naszym Mieście. Obrońca Ojczyzny podczas Bitwy Warszawskiej w 1920 roku. Więzień hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Działdowie, rozstrzelany podczas masowej egzekucji 30 sierpnia 1940 roku w Sierpcu. W 100. rocznicę bohaterskiego udziału w wojnie z bolszewikami i 80. rocznicę jego męczeńskiej śmierci Samorząd Gminy Pułtusk, sierpień 2020 r.”
/Janina Czerwińska,
foto. KW,pułtusk.pl/
