Polarnicy z Legionowa (02.10.2012)
Nadaniem honorowego obywatelstwa miasta Alinie i Czesławowi Centkiewiczom, umieszczeniem ich zdjęć w galerii w ratuszu i odsłonięciem tablicy na gmachu Ośrodka Aerologii Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej uczczono w minioną środę 80. rocznicę Pierwszej Polskiej Wyprawy Polarnej.
Uroczyste nadanie tytułu nastąpiło z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Legionowa oraz Muzeum Historycznego. Na środowej uroczystej sesji Rady Miasta, w obecności zaproszonych gości, władz miasta, Radnych oraz pocztów sztandarowych legionowskich szkół i instytucji uroczyście nadano tytuły. Został również odczytany list Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, w którym podkreślił znaczenie działań Centkiewiczów dla kraju, dla polskiego reportażu oraz dla badań naukowych. „Spuścizna literacka Centkiewiczów, oparta w dużej mierze na wspomnieniach ze wspólnych wypraw, należy dziś do kanonu polskiego reportażu i powieści podróżniczej. Jak przed laty urzeka sugestywnymi obrazami bezkresów Arktyki i historiami z życia mieszkańców odległych lądów, zachęcając przy tym do odważnego pójścia w ślady polskich globtroterów” – czytamy m.in. w liście od prezydenta.
W atrium ratusza zostało odsłonięte zdjęcie Aliny i Czesława Centkiewiczów, tym samym oficjalnie dołączyli oni do grona Honorowych Mieszkańców.Po ceremoniach w Ratuszu zaproszeni goście udali się do Muzeum Historycznego w Legionowie, gdzie przedpremierowo obejrzeli wystawę „W krainie lodu i książek – rzecz o Alinie i Czesławie Centkiewiczach”.
Oficjalne otwarcie wystawy dla publiczności zaplanowano na 7 października 2012 roku.Kolejnym punktem programu było odsłonięcie tablicy pamiątkowej na gmachu Ośrodka Aerologii IMGW, z którego 80 lat temu pod kierownictwem inż. Czesława Centkiewicza wyruszyła Pierwsza Polska Wyprawa Polarna na Wyspę Niedźwiedzią. Na pamiątkę środowych uroczystości, z Ośrodka Aerologii Państwowego Instytutu Meteorologicznego w Legionowie został wypuszczony stratosferyczny balon meteorologiczny .Zdjęcia w galerii Honorowych Mieszkańców Legionowa oraz tablicę pamiątkową w Ośrodku Aerologii odsłonili Pani Temenużka Wdowczyk – przyjaciółka i spadkobierczyni Aliny i Czesława Centkiewiczów oraz Pan Cezariusz Kalinowski prezes zarządu Towarzystwa Przyjaciół Legionowa rwc
Czesław Centkiewicz (1904-1996), z wykształcenia inżynier elektryk, naukowiec zajmujący się radiometeorologią, znany był głównie z książek i reportaży podróżniczych; część z nich napisał wspólnie z żoną Aliną, podróżniczką (1907-1993). Z Legionowem związał się nie tylko sam Centkiewicz, ale i jego żona Alina. Gdy po wojnie, na początku lat 50. do Legionowa powrócił Czesław Centkiewicz, został zatrudniony na stanowisku kierownika działu radiometeorologicznego w odbudowanym Obserwatorium Meteorologicznym PIHM. Jego żona była radną miejską w Legionowie, mandat otrzymała jako reprezentantka ZNP. W okresie zamieszkiwania w Legionowie małżeństwo Centkiewiczów napisało wspólnie kilka książek, m.in. „Na podbój Arktyki”, „Radiostacja zamilkła”, „Znowu na Wyspie Niedźwiedziej”, „Arktyka kraj przyszłości”.
Pierwsza Polska Wyprawa Polarna na Wyspę Niedźwiedzią na Morzu Barentsa (Svalbard, Norwegia) wyruszyła pod kierownictwem inż. Czesława Centkiewicza w lipcu 1932 r. z Ośrodka Aerologii Państwowego Instytutu Meteorologicznego w Legionowie.
„Wynikiem wyprawy było zebranie ważnych obserwacji naukowych oraz wydanie książki „Wyspa mgieł i wichrów”, w której Czesław Centkiewicz wskazuje Legionowo jako główne miejsce przygotowań do wyprawy polarnej” – podkreślono w przyjętej w środę okolicznościowej uchwale Rady Miasta Legionowo.
„Po powrocie z wyprawy Czesław Centkiewicz został na stałe zatrudniony w Państwowym Instytucie Meteorologicznym w Legionowie, od stycznia 1935 r. do wybuchu II wojny światowej – na stanowisku kierownika Działu Radiometeorologicznego w Obserwatorium Aerologicznym PIM. W okresie pracy w Legionowie odbył wiele podróży, które były inspiracją dla jego książek. Opublikował przed wojną znane opowiadanie „Anaruk chłopiec z Grenlandii”, a także książki „Czeluskin”, „W lodach Eisfiordu”, „Znowu na Północy”, „Biała Foka” – czytamy w środowej uchwale.
