Prawo i Sprawiedliwość w Wyszkowie oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Obwód „Rajski Ptak” koło w Wyszkowie zaprosili mieszkańców do udziału w uroczystości upamiętniającej 78. rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę.
Obchody w dniu 17 września 2017 r. wypadły w niedzielę i rozpoczęto je od Mszy Świętej, która o godz. 16.00 została odprawiona w kościele pw. Świętego Wojciecha w intencji Ojczyzny oraz poległych w walkach z najeźdźcą i pomordowanych w trakcie sowieckiej okupacji. Msza celebrowana była przez ks. kanonika Romana Karasia – proboszcza parafii. Następnie organizatorzy wraz z uczestnikami przeszli pod pomnik Gloria Victis na skwerze u zbiegu ulic Pułtuskiej i Sowińskiego.
Po przywitaniu delegacji i krótkim wstępie odśpiewano Hymn Polski.
Z przemówieniem podkreślającym wagę uroczystości oraz rysem historycznym poświęconym 17 września 1939 roku wystąpił Waldemar Sobczak – przewodniczący Zarządu Powiatowego Prawa i Sprawiedliwości:
„Spotykamy się dziś w dniu szczególnym, w niedzielę, 17 września 2017 r. na uroczystości upamiętniającej rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę. Dokładnie 78 lat temu, również w niedzielę, 17 września 1939 r., o godz. 6.00 rano łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej. Agresji dokonało około 1 miliona żołnierzy, wspartych przez 4.7 tys. czołgów i 3.3 tys. samolotów. Było to prawie dwa razy więcej niż potencjał Wermachtu, który atakował Polskę 1 września 1939 r. Niczym niesprowokowana agresja ZSRR, realizowała ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, które dotyczyły rozbioru terytoriów lub rozporządzenia niepodległością Polski oraz innych suwerennych państw w Europie Środkowo-Wschodniej.
Wojska sowieckie przekroczyły wschodnią granicę Polski na całej jej długości bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny. Atak ten stanowił złamanie polsko – sowieckiego układu o nieagresji z 1932 r., a także innych porozumień zawartych przez rządy obu państw, co władze ZSRR tłumaczyły rzekomą likwidacją państwa polskiego i nieistnieniem jego najwyższych władz. Armia Czerwona napotkała opór ze strony Wojska Polskiego oraz Korpusu Ochrony Pogranicza, chociaż dyrektywą Naczelnego Wodza zalecono żołnierzom unikanie walki i wycofywanie się w kierunku Węgier i Rumunii, z wyjątkiem sytuacji bezpośredniego natarcia i prób rozbrojenia przez czerwonoarmistów. Żołnierze Armii Czerwonej do końca września 1939 zajęli tereny wschodniej II Rzeczypospolitej.
Późniejsze lata sowieckiej okupacji w czasie II wojny światowej były dla Polaków czasem prześladowań. Obywateli II Rzeczypospolitej zmuszono do przyjęcia obywatelstwa radzieckiego. Deportacje w głąb ZSRR objęły setki tysięcy Polaków mieszkających na ziemiach zajętych przez Armię Czerwoną. Ich celem była zmiana struktury społecznej wschodnich ziem II Rzeczypospolitej przy jednoczesnym pozyskaniu taniej siły roboczej. W 1940 roku sowieci przystąpili do eksterminacji polskich elit – ponad 20 tys. Polskich obywateli zostało uśmierconych w masowych rozstrzeliwaniach w Katyniu, Charkowie i Twerze. Jednym ze skutków sowieckiej agresji było wzięcie do niewoli 250 tys. żołnierzy, w tym około 18 tysięcy oficerów, ok. 7 tysięcy żołnierzy poległo lub zginęło po wzięciu do niewoli, ok. 10 tysięcy było rannych.
Sowiecka agresja, była bezpośrednią konsekwencją paktu Ribbentrop-Mołotow, podpisanego w Moskwie 23 sierpnia 1939. Integralną częścią sowiecko-niemieckiego paktu był tajny dodatkowy protokół. Jego drugi punkt, dotyczący bezpośrednio Polski, brzmiał następująco: „W wypadku terytorialnych i politycznych przekształceń na terenach należących do Państwa Polskiego granica stref interesów Niemiec i ZSRR przebiegać będzie w przybliżeniu po linii rzek Narwi, Wisły i Sanu”….
Jeszcze w czasie trwania walk obronnych, 28 września 1939, Rzesza Niemiecka i ZSRR zawarły kolejne porozumienie wymierzone przeciwko Polsce – Traktat o granicach i przyjaźni. W podpisanym w Moskwie dokumencie sojusznicy dokonali podziału między siebie polskich ziem i zobowiązali się do wspólnego tłumienia polskich działań niepodległościowych. Na mocy porozumienia ZSRR zgodził się na odstąpienie Niemcom wschodniej części Mazowsza i Lubelszczyzny w zamian za zgodę Niemiec na oddanie Litwy do sowieckiej strefy wpływów. Tym samym został przypieczętowany podział Polski oraz podział stref wpływów w państwach bałtyckich. Ocenia się, że w latach 1939-1945 doszło, według różnych źródeł do przymusowego wywiezienia od 550 tysięcy do 1,5 miliona obywateli polskich w głąb ZSRR.
23 września 2009 r. Sejm RP przyjął przez aklamację uchwałę upamiętniającą agresję Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 r. … Dzisiejsza nasza skromna uroczystość, niech będzie wspaniałą lekcją historii i patriotyzmu dla nas wszystkich. Swoją obecnością przy tym symbolicznym pomniku, chcemy oddać hołd wszystkim poległym w walkach z najeźdźcą i pomordowanym w trakcie sowieckiej okupacji. Cześć ich pamięci!”.
Pod pomnikiem w uroczystości udział wzięli:
– Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Warszawa Wschód
reprezentowany przez prezesa Mirosława Widlickiego oraz członka Zarządu
Andrzeja Wojciechowskiego,
– Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Obwód „Rajski Ptak” koło w
Wyszkowie reprezentowany przez Wojciecha Roguszewskiego,
– Klub Gazety Polskiej w Wyszkowie reprezentowany przez Grzegorza Gajewskiego i Dariusza Oleksiaka,
– Organizacja Wydziałowa NSZZ „Solidarność” Huty Szkła w Wyszkowie
reprezentowana przez przewodniczącego Bogdana Osika,
– Zarząd Powiatowy PiS w Wyszkowie reprezentowany przez przewodniczącego Waldemara Sobczak, sekretarz Iwonę Wyszyńską oraz Eugeniusza Zarembę,
– członkowie zarządów komitetów terenowych PiS i sympatycy i członkowie,
– dyrektorzy i kierownicy agend rolniczych Anna Król, Renata Rębała i Mariusz Bryk,
– mieszkańcy Wyszkowa i powiatu.
Delegacje złożyły kwiaty, wieńce oraz znicze pod pomnikiem Gloria Victis.
/J.Cz./
Dzień Sybiraka w Wołominie
W dniu 17 września 1939 r. sowieci zaatakowali Polskę, zadając tym samym cios w plecy, gdyż nasz kraj bronił się w tym czasie przed niemiecką agresją.
W 78. rocznicę tego wydarzenia obchodziliśmy Dzień Sybiraka. Pamięć o Sybirakach jest kultywowana również w Wołominie. Każdego roku władze samorządowe miasta z wołomińskim Kołem Związku Sybiraków organizują wspólną uroczystość.
Uczczenie Dnia Sybiraka to w Wołominie wieloletnia tradycja. Pamięć o trudnym w naszej historii okresie, o rodakach, którzy w tragicznych okolicznościach stracili życie kultywowana jest dzięki aktywności członków Koła Sybiraków, którzy od lat pamiętają o tej rocznicy i dbają o to, aby miała odpowiednią oprawę.
W tym roku 16 września obchody były jeszcze bardziej wyjątkowe – skwerowi przy ul. Orwida zostało nadane imię „Sybiraków”.
/Ewa Rychlik/
